Gazeta Podatkowa nr 105 (1250) z dnia 31.12.2015

Wymiar czasu pracy dla niepełnoetatowców w 2016 r.

Przepisy Kodeksu pracy nie określają odrębnych zasad obliczania wymiaru czasu pracy dla pracowników zatrudnionych na część etatu. Ustala się go tak samo jak w odniesieniu do pełnoetatowców. Przy czym obliczony wymiar zmniejsza się proporcjonalnie do wielkości etatu takiego pracownika.

Wymiar czasu pracy

Zatrudnienie pracownika w niepełnym wymiarze czasu pracy nie może powodować ustalenia jego warunków pracy i płacy w sposób mniej korzystny niż w odniesieniu do pracowników wykonujących taką samą lub podobną pracę w pełnym wymiarze czasu pracy. Powinno ono jednak uwzględniać proporcjonalność wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą, w stosunku do wymiaru czasu pracy pracownika. Taka zasada wynika z art. 29² § 1 K.p. Ma ona odniesienie także do wymiaru czasu pracy. Dlatego pracownicy zatrudnieni na część etatu mają wymiar czasu ustalony proporcjonalnie do obowiązującej ich wielkości etatu.

Wymiar ten w obowiązującym pracownika okresie rozliczeniowym oblicza się na podstawie art. 130 K.p. (z wyjątkiem pracy w ruchu ciągłym). Metodyka jego obliczania jest następująca:

• należy pomnożyć 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie
   
• dodać do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku, tzw. dni wystających,
   
• obniżyć wymiar czasu pracy o 8 godzin za każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela.

W wyniku przeprowadzenia podanych działań uzyskamy wymiar czasu pracy dla pracownika pełnoetatowego, który należy następnie zmniejszyć odpowiednio do wielkości etatu pracownika niepełnoetatowego. Ustalony wymiar czasu pracy służy planowaniu czasu pracy pracownika zatrudnionego na część etatu.

Normy czasu pracy

Pracowników niepełnoetatowych, pomimo zatrudnienia w zmniejszonym wymiarze czasu pracy, obowiązują normy czasu pracy takie jak pracowników pełnoetatowych. Zatem zatrudnieni w podstawowej organizacji czasu pracy mogą wykonywać pracę po 8 godzin na dobę i przeciętnie po 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Praca ta jednak nie może przekraczać ustalonego dla nich wymiaru czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym.

Pracownicy niepełnoetatowi mogą też być zatrudniani w innych systemach czasu pracy, jak np. w systemie równoważnym. W systemie tym dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru dobowego czasu pracy do 12, 16, a nawet 24 godzin. Dotyczy to także niepełnoetatowców. Dłuższą pracę należy wówczas równoważyć im krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych innych dniach lub większą liczbą dni wolnych od pracy.

Pracownik zatrudniony na część etatu może świadczyć pracę w każdym systemie czasu pracy.

Stałe i zmienne rozkłady

Pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy może świadczyć pracę w stałym lub w zmiennym rozkładzie czasu pracy. Rozkład ten powinien określać zarówno dni, jak i godziny pracy oraz dni wolne pozwalające zachować zasadę przeciętnego pięciodniowego tygodnia pracy. Stałe rozkłady przewidują zazwyczaj równomierne rozłożenie godzin na określone dni tygodnia. Natomiast rozkłady zmienne ustalają pracę np. tylko w niektóre dni tygodnia w ramach obowiązujących pracownika norm czasu pracy, przy czym liczba godzin pracy w danym dniu może być zróżnicowana. Pracownik ma wtedy większą liczbę dni wolnych od pracy.

Bez względu na charakter rozkładu czasu pracy pracownika, musi on obejmować obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy ustalony proporcjonalnie do wielkości jego etatu. Zmienne rozkłady czasu pracy mają najczęściej zastosowanie w sytuacjach gdy zapotrzebowanie na pracę w danym okresie rozliczeniowym nie jest równomierne.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.)