Opieka nad dzieckiem w przypadku zmiany pracodawcy

Pracownik, który podjął pracę od 1 kwietnia br. ubiega się o dwa dni wolne od pracy z tytułu opieki nad dzieckiem. Wcześniej był zatrudniony w innej firmie i ze świadectwa pracy nie wynika, że wykorzystał zwolnienie u poprzedniego pracodawcy. Jakie powinien złożyć dokumenty ubiegając się o to zwolnienie?

Pracownik powinien złożyć pracodawcy oświadczenie w sprawie korzystania z uprawnień związanych z rodzicielstwem (wzór takiego oświadczenia znajduje się na naszej stronie internetowej www.gofin.pl).

Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia (art. 188 K.p.).

Jak wynika z przepisu § 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. nr 62, poz. 286 z późn. zm.), pracownik będący rodzicem lub opiekunem dziecka składa do akt osobowych oświadczenie o zamiarze lub o braku zamiaru korzystania z uprawnień określonych w przepisach wymienionych w art. 189¹ K.p. W praktyce pracodawca może żądać od pracownika takiego oświadczenia w oparciu o informacje o jego stanie rodzinnym, wynikające z treści złożonego do akt osobowych kwestionariusza osobowego (poz. 11a kwestionariusza dla pracownika), w którym powinny być podane imiona i nazwiska dzieci oraz ich daty urodzenia.

Stosownie do art. 189¹ K.p., w przypadku gdy oboje rodzice lub opiekunowie dziecka są zatrudnieni, z uprawnień określonych w art. 148 pkt 3, art. 178 § 2, art. 182¹ § 1, art. 186 § 1 i 2, art. 186⁷ § 1 i art. 188 może korzystać jedno z nich.

Z komentarzy do wskazanych norm prawnych wynika, że wymienione w nich uprawnienia przysługują nie tylko rodzicom dziecka, ale również każdej innej osobie, która wychowuje dziecko. O tym uprawnieniu decyduje bowiem nie tyle formalna, co rzeczywista więź między pracownikiem a dzieckiem.

Ważne: W razie rozwiązania stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego i niewykorzystania 2 dni opieki nad dzieckiem - przysługują one pracownikowi u następnego pracodawcy.

Według przepisu § 1 pkt 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania (Dz. U. nr 60, poz. 282 z późn. zm.), w świadectwie pracy, oprócz informacji określonych w art. 97 § 2 K.p., zamieszcza się informacje niezbędne do ustalenia uprawnień ze stosunku pracy i uprawnień z ubezpieczenia społecznego, w tym również dotyczące wykorzystania w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy zwolnienia od pracy przewidzianego w art. 188 K.p. Jeśli więc poprzedni pracodawca nie udzielił omawianego zwolnienia (co powinno wynikać z treści świadectwa pracy), to pracownik nabył do niego prawo z chwilą podjęcia pracy u aktualnego pracodawcy.