Czas wolny na przeprowadzanie badań okresowych

Pracownik skierowany na badania okresowe domaga się od pracodawcy udzielenia w tym celu dnia wolnego od pracy, tj. 8 godzin. Zazwyczaj skierowani pracownicy nie odbywają wielu dodatkowych badań i po kilku godzinach otrzymują orzeczenie o zdolności do pracy. Czy po badaniach pracownik powinien wrócić na pozostały czas do pracy, czy przysługuje mu cały dzień wolny?

Pracownik wykonujący profilaktyczne badania lekarskie (okresowe lub kontrolne) w czasie pracy, po wykonaniu tych badań jest obowiązany niezwłocznie wrócić do pracy. W razie niedopełnienia tego obowiązku pracodawca może uznać nieobecność pracownika za nieusprawiedliwioną (bez prawa do wynagrodzenia), a także zastosować wobec niego karę porządkową.

Ważne: Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom, na swój koszt, profilaktyczną opiekę lekarską, na którą składają się trzy rodzaje badań: wstępne, okresowe, kontrolne.

Zgodnie z art. 229 K.p., pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.

Wzór skierowania na badania profilaktyczne
dostępny jest w serwisie
www.druki.gofin.pl

Okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.

Zarówno z powyższego, jak i żadnego innego przepisu nie wynika, że pracownikowi przysługuje dzień wolny na przeprowadzenie badań profilaktycznych. O ile pracodawca nie postanowił inaczej w regulacjach wewnątrzzakładowych (np. w regulaminie pracy), pracownik niezwłocznie po odbyciu badań powinien powrócić do pracy.

W przypadku, gdyby tak się jednak nie stało, pracodawca może żądać od pracownika wyjaśnień, z jakiego powodu nie stawił się w pracy po zakończeniu badań w danym dniu roboczym. Pracodawca może również podjąć próbę potwierdzenia wersji pracownika, kontaktując się bezpośrednio z daną placówką medycyny pracy, w celu ustalenia dokładnej godziny wizyty lekarskiej, a także przybliżonego czasu jej trwania. Jeśli pracownik nie będzie w stanie wyjaśnić przyczyny swojej nieobecności w pracy w dniu, w którym wykonywał badania profilaktyczne, a z ustaleń pracodawcy będzie wynikało, że badania te zakończyły się w porze umożliwiającej pracownikowi powrót do pracy, pracodawca może zaliczyć do czasu pracy pracownika wyłącznie czas, jaki faktycznie poświęcił na wykonanie badań, a także szacowany czas, jaki poświęciłby na powrót do pracy. Pozostałą część czasu pracy może uznać za nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy (bez prawa do wynagrodzenia), a także zastosować wobec pracownika karę porządkową, o jakiej mowa w art. 108 K.p.