Okulary korekcyjne ważnym narzędziem pracy

Znaczna ilość prac wykonywana jest obecnie "przy biurku", na którym najważniejsze miejsce zajmuje komputer. Żeby jednak w pełni korzystać z dobrodziejstw komputeryzacji w pracy trzeba posiadać dobry wzrok. Jeżeli ostrość widzenia nie jest najlepsza, do wykonywania służbowych obowiązków niezbędne są okulary korekcyjne. Ich zakup obciąża nie tylko pracownika.

Okulary do pracy zgodnie z wymogami bhp

Typowym stanowiskiem pracy jest obecnie biurko z komputerem i kilkoma podłączonymi do niego urządzeniami. Niewątpliwie najważniejszym z nich jest komputer. Z uwagi na szczególne warunki pracy jakie panują na stanowisku komputerowym wymogi bhp związane z taką pracą zostały uregulowane w osobnym akcie wykonawczym. Jest nim rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Obejmuje ono swoim zakresem wszystkich pracowników (nie wyłączając praktykantów i stażystów) użytkujących w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy. Przez wspomniany wymiar należy przy tym rozumieć wskazaną w art. 129 § 1 K.p. 8‑godzinną normę dobową, a nie normę czy przedłużony wymiar czasu pracy dotyczący konkretnego pracownika.

Wskazane rozporządzenie nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia pracownikom okularów korygujących wzrok, zgodnych z zaleceniem lekarza. Ten obowiązek aktualizuje się tylko wtedy, gdy wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę stosowania okularów podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

UWAGA! Pracodawca nie jest zobowiązany do zwrotu kosztów poniesionych przez pracownika na okulary korekcyjne, jeżeli nie zostały one zakupione w wyniku przeprowadzenia badań profilaktycznych.

Może on jednak sfinansować taki zakup na zasadzie dobrowolności. Niekiedy występuje potrzeba częstszego, niż to wynika z przepisów prawa pracy, przeprowadzenia badań profilaktycznych. Jak wynika z załącznika do rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, badania okresowe dla pracujących przy wspomnianych monitorach przeprowadza się co 4 lata. Jeżeli jednak pracownik sygnalizuje konieczność wcześniejszego przebadania wzroku w ramach badań profilaktycznych, pracodawca może uwzględnić jego wniosek w tej sprawie. W razie stwierdzenia w trakcie tych badań pogorszenia wzroku pracownika i wystawienia recepty na nowe okulary, pracodawca będzie zobowiązany do zwrotu kosztów ich zakupu na zasadach obowiązujących w zakładzie pracy.

Refundowane szkła kontaktowe na receptę

Nie tylko tradycyjne szkła korekcyjne mają za zadanie poprawę jakości widzenia. Tę rolę pełnią również szkła kontaktowe, znajdujące się w coraz szerszym użyciu. Jednak rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach... nie wypowiada się na temat tego typu szkieł. Mowa jest w nim tylko o okularach korekcyjnych. Należy jednak przyjąć, że szkła kontaktowe, biorąc pod uwagę ich medyczne przeznaczenie, pełnią tę samą funkcję co klasyczne okulary. Jeżeli więc okulista, w wyniku badań przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, zaleci stosowanie przy obsłudze komputera soczewek kontaktowych zamiast zwykłych okularów, wówczas pracodawca będzie zobowiązany do dofinansowania ich zakupu.

UWAGA! Przepisy prawa pracy zobowiązują pracodawcę jedynie do zapewnienia pracownikowi okularów korekcyjnych. Sposób realizacji tego wymogu pozostawiono w gestii pracodawcy.

Szczegółowe zasady w tym zakresie powinny zostać określone w przepisach zakładowych lub, w razie ich braku, w zarządzeniu pracodawcy. W szczególności od uregulowań wewnątrzzakładowych lub indywidualnej decyzji pracodawcy zależy wysokość dofinansowania. Powinno ono obejmować koszt szkieł, standardowych oprawek i robocizny. Pracodawca może przy tym zastosować korzystniejsze rozwiązania i postanowić, że refundacja będzie obejmowała np. koszt oprawek, niezależnie od tego, czy będą one powyżej standardu. Postępowanie w sprawie przyznania dofinansowania zależy od regulacji zakładowych lub przyjętego w firmie zwyczaju. Na ogół pracownik występuje w tej sprawie z wnioskiem do pracodawcy, dołączając fakturę zakupu okularów.

Fragment regulaminu pracy w zakresie postanowień dotyczących zapewnienia pracownikowi okularów korekcyjnych

§ ...

Pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy na stanowiskach pracy z monitorami ekranowymi.
Na wniosek pracownika może zostać na jego stanowisku pracy zamontowany podnóżek.
Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom użytkującym podczas pracy monitor ekranowy co najmniej przez 4 godziny dziennie okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.
Pracodawca pokrywa koszt zakupu okularów do równowartości 60% kosztów szkieł oraz standardowych oprawek, nie więcej jednak niż do kwoty 400 zł.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.),
rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1.12.1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. nr 148, poz. 973).