Zachowanie ważności badań okresowych po przerwie w zatrudnieniu

Umowa o pracę z pracownikiem posiadającym ważne jeszcze przez dwa lata badania okresowe rozwiązała się z upływem czasu na jaki była zawarta. Kolejna umowa na to samo stanowisko przy tej samej pracy została zawarta dwa tygodnie później. Czy należy kierować pracownika na badania wstępne?

Naszym zdaniem pracodawca nie musi kierować pracownika na badania profilaktyczne przed upływem terminu ważności badań okresowych.

Jest regułą, że pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku pracy. Problematykę badań profilaktycznych regulują przepisy art. 229 K.p. oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników... (Dz. U. nr 69, poz. 332 z późn. zm.). Wynika z tych regulacji, że pracownicy podlegają badaniom profilaktycznym obejmującym badania: wstępne, okresowe, kontrolne. Każda osoba przyjmowana do pracy podlega wstępnym badaniom lekarskim, które służą ocenie przydatności kandydata do pracy na konkretnym stanowisku. Ponadto wstępnym badaniom lekarskim podlegają pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy oraz inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.

Badaniom wstępnym nie podlegają jedynie osoby przyjmowane ponownie do pracy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę (art. 229 § 1 K.p.).

Zawarcie umowy z pracownikiem przyjętym na to samo stanowisko po 14 dniach od zakończenia poprzedniej umowy o pracę nie powoduje, naszym zdaniem, obowiązku ponownego przeprowadzania wstępnych badań lekarskich, tym bardziej, że pracownik posiada aktualne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na zajmowanym stanowisku ważne do 2012 r. Ustawodawca uzależnia zwolnienie z obowiązku skierowania na badania wstępne od zatrudnienia pracownika na tym samym co poprzednio stanowisku pracy lub stanowisku o takich samych warunkach pracy oraz od zawarcia kolejnej umowy o pracę bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej.

Z pytania wynika, że został spełniony pierwszy warunek. Wątpliwości dotyczą bezpośredniości zawarcia kolejnej umowy o pracę. Gdyby pojęcie to interpretować ściśle, to przepis znajdowałby zastosowanie tylko wówczas, gdy następna umowa jest realizowana bez jednego nawet dnia przerwy. W literaturze można spotkać pogląd aby do wykładni tego przepisu uwzględnić termin badań kontrolnych, na które kieruje się każdego pracownika gdy jego niezdolność do pracy trwała ponad 30 dni. Krótsza przerwa między umowami nie powinna zatem obligować pracodawcy do kierowania na badania wstępne, które de facto w podanych okolicznościach (ze względu na przerwę w zatrudnieniu) miałyby charakter badań kontrolnych.

Aktualnym orzeczeniem lekarskim w rozumieniu art. 229 § 4 K.p. jest orzeczenie stwierdzające stan zdrowia pracownika w dacie, w której ma być dopuszczony do pracy. Zachowuje ono ważność w okresie w nim wymienionym, jednak staje się nieaktualne w przypadku wystąpienia w tym okresie zdarzeń, które mogą wskazywać na zmianę stanu zdrowia pracownika (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 grudnia 2002 r., sygn. akt I PK 44/02, OSNP 2004/12/209).