Apteczki i punkty pierwszej pomocy w firmie

Czy istnieją przepisy zobowiązujące pracodawcę do zapewnienia apteczek i punktów do udzielania pierwszej pomocy na każdej kondygnacji budynku, w którym zakład pracy ma siedzibę?

Przepisy bhp nie określają ile punktów pierwszej pomocy powinien zapewnić pracodawca oraz gdzie należy je rozlokować. Decyzja w tej kwestii należy do pracodawcy, który powinien ocenić zagrożenia występujące w zakładzie pracy i na jego poszczególnych stanowiskach, a następnie skonsultować ją z lekarzem medycyny pracy.

Stosownie do art. 209¹ K.p., do podstawowych obowiązków pracodawcy należy m.in. zapewnienie środków niezbędnych do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, wyznaczenie pracowników do udzielania pierwszej pomocy, a także zapewnienie łączności ze służbami zewnętrznymi wyspecjalizowanymi w szczególności w zakresie udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach. Powyższe działania powinny być dostosowane do rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy oraz rodzaju i poziomu występujących zagrożeń.

Doprecyzowanie powyższej regulacji zawiera § 44 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650 z późn. zm.). Zgodnie z powołanym przepisem do obowiązków pracodawcy należy zapewnienie pracownikom sprawnie funkcjonującego systemu pierwszej pomocy w razie wypadku oraz środków do udzielania pierwszej pomocy. System ten powinien składać się z odpowiednio oznakowanych i łatwo dostępnych:

punktów pierwszej pomocy w wydziałach (oddziałach), w których wykonywane są prace powodujące duże ryzyko wypadku lub związane z wydzielaniem się par, gazów albo pyłów substancji sklasyfikowanych jako niebezpieczne ze względu na ostre działanie toksyczne,
apteczek w poszczególnych wydziałach (oddziałach) zakładu pracy.

Powyższy przepis wymaga również, aby obsługa punktów i apteczek na każdej zmianie roboczej była powierzana wyznaczonym pracownikom, przeszkolonym z zakresu udzielania pierwszej pomocy.

Zarówno w punktach pierwszej pomocy, jak i przy apteczkach, w widocznych miejscach powinny być wywieszone instrukcje o udzielaniu pierwszej pomocy w razie wypadku oraz wykazy przeszkolonych pracowników, wyznaczonych do udzielania tej pomocy.

Omawiane regulacje nie określają liczby, usytuowania i wyposażenia punktów pierwszej pomocy czy apteczek, jakie powinny być zapewnione w danym zakładzie pracy, pozostawiając tę decyzję pracodawcy, który powinien ją podjąć po analizie rodzajów i nasilenia występujących zagrożeń, a także konsultacji z lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami. Inaczej należy rozpatrywać liczbę punktów pierwszej pomocy czy apteczek w budynku o niewielkiej powierzchni, w którym wykonywane są wyłącznie prace o charakterze administracyjno-biurowym, a inaczej w zakładzie przemysłowym (np. produkcyjnym).