Skład zespołu powypadkowego, gdy poszkodowanym jest pracownik służby bhp

Jaki powinien być skład zespołu powypadkowego badającego okoliczności i przyczyny wypadku przy pracy, jeżeli poszkodowanym jest pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy?

W przypadku, w którym w zakładzie pracy funkcjonuje wieloosobowa komórka bezpieczeństwa i higieny pracy (bhp), w jej składzie powinien znaleźć się inny niż poszkodowany pracownik służby bhp oraz zakładowy społeczny inspektor pracy lub - w przypadku jego braku - przedstawiciel pracowników. Jeżeli jednak komórka bhp jest jednoosobowa, to w zastępstwie poszkodowanego w jej skład powinien wejść specjalista spoza zakładu pracy.

Stosownie do postanowień art. 234 § 1 K.p., w razie wypadku przy pracy pracodawca ma obowiązek podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalić w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyny wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom w przyszłości. Okoliczności i przyczyny zdarzenia, zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. nr 105, poz. 870), dalej rozporządzenia analizuje zespół powypadkowy (co do zasady składający się z pracownika służby bhp oraz społecznego inspektora pracy), który powinien tego dokonać nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku, sporządzając protokół powypadkowy, według wzoru ustalonego w przepisach rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz. U. poz. 1071).

Przepisy jednoznacznie określają skład powyższego zespołu. Ma to być pracownik służby bhp oraz społeczny inspektor pracy.

Ważne: U pracodawcy, który nie ma obowiązku tworzenia służby bhp, w skład zespołu powypadkowego zamiast pracownika służby bhp wchodzi pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań służby bhp, albo specjalista spoza zakładu pracy.

Natomiast u pracodawcy, u którego nie działa społeczna inspekcja pracy, w skład zespołu powypadkowego zamiast społecznego inspektora pracy jako członek zespołu wchodzi przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bhp, zgodnie z przepisami dotyczącymi szkolenia w dziedzinie bhp.

Jeżeli pracodawca nie może dopełnić obowiązku utworzenia zespołu powypadkowego w składzie dwuosobowym, określonym powyżej, ze względu na małą liczbę zatrudnionych pracowników, okoliczności i przyczyny wypadku ustala zespół powypadkowy, w skład którego wchodzi pracodawca oraz specjalista spoza zakładu pracy.

Z uwagi na to, że przepisy nie przewidują sytuacji, w której pracownik służby nie będzie mógł wziąć udziału w postępowaniu powypadkowym ze względu na to, że to właśnie on jest poszkodowany, powinien go zastąpić inny pracownik tej służby (jeżeli komórka bhp jest wieloosobowa) lub "wynajęty" w tym celu przez pracodawcę specjalista spoza zakładu pracy.