Obliczanie wymiaru czasu pracy

Pracownika zatrudnionego na część etatu obejmuje, tak jak pełnoetatowego, obowiązujący w zakładzie okres rozliczeniowy, trwający nawet do 12 miesięcy oraz system i/lub rozkład czasu pracy. Planowanie jego czasu pracy jest jednak prostsze, gdyż w ramach obowiązujących norm, dobowej i tygodniowej oraz przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, do "ułożenia" przypada mniej godzin niż w przypadku zatrudnionych na cały etat. Nie ma przy tym konieczności planowania równych dniówek roboczych. Konstruowanie harmonogramu należy natomiast rozpocząć od obliczenia wymiaru czasu pracy, który ze względu na liczbę dni kalendarzowych i wolnych, może się w każdym okresie różnić.

Sposób ustalenia obowiązującego pracownika wymiaru czasu pracy reguluje art. 130 K.p. (z wyłączeniem zatrudnionych w ruchu ciągłym, do których stosuje się zasady wynikające z art. 138 K.p.). Stosownie do powołanego przepisu, w tym celu należy:

pomnożyć 40 godzin (norma tygodniowa) przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie
dodać do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin (norma dobowa) i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku (tzw. dni wystających), dalej
odjąć od otrzymanego wyniku 8 godzin za każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela (święta wskazuje ustawa z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy - Dz. U. z 2015 r. poz. 90).

Wymiar czasu pracy pracownika zatrudnionego na część etatu ustala się w proporcji do tej części.

Przykład

Pracownik zatrudniony na 1/3 etatu jest objęty 4-miesięcznym okresem rozliczeniowym licząc od stycznia każdego roku i podstawowym wariantem równoważnego systemu czasu pracy. W bieżącym okresie rozliczeniowym (maj-sierpień 2017 r.) powinien przepracować 226 godzin i 40 minut, co wynika z wyliczenia: 40 godz. x 17 tyg. + 8 godz. x 4 dni - 8 godz. x 4 święta = 680 godz.; 1/3 etatu x 680 godz. = 226,67 godz., czyli 226 godz. i 40 min.

Wymiar czasu pracy w 2017 r. podajemy w serwisie
www.wskazniki.gofin.pl.

Taką też liczbę godzin ogółem należy pracownikowi rozplanować na wymienione miesiące, przy czym niekoniecznie "po równo" albo w proporcji do nominału danego miesiąca. W niektórych częściach (miesiącach) okresu pracownik może pracować intensywniej, a w pozostałych korzystać z większej ilości dni wolnych lub krótszych dniówek roboczych, byleby nie naruszyło to obowiązujących norm oraz przedłużonego wymiaru dobowego. Ponadto plan pracy można wprowadzać stopniowo - minimum na każdy kolejny miesiąc. W takim przypadku przekazuje się go do wiadomości pracownika (w formie pisemnej albo elektronicznej) co najmniej na 1 tydzień przed rozpoczęciem pracy w okresie, na który został sporządzony.

Jeżeli pracownik objęty jest normami odrębnymi (np. z powodu niepełnosprawności w stopniu znacznym lub umiarkowanym), podczas obliczania wymiaru w miejsce norm powszechnych należy wstawić te odrębne. Natomiast w przypadku usprawiedliwionej nieobecności w pracy, wymiar czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym ulega obniżeniu o liczbę godzin przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy.

Przykład

Załóżmy, że pracownik, o którym mowa w poprzednim przykładzie, przez cały maj br. chorował. Na ten miesiąc pracodawca zaplanował mu 61 godzin pracy. W tej sytuacji do zaplanowania na kolejne miesiące (czerwiec-sierpień 2017 r.) pozostało 165 godz. i 40 minut (226 godz. i 40 min. - 61 godz.).