Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 9 (1016) z dnia 20.03.2019

Forma i termin wypłaty wynagrodzenia za dany miesiąc

1) W informacji o warunkach zatrudnienia (nie posiadamy regulaminu pracy) podany jest ostatni dzień miesiąca jako termin wypłaty wynagrodzenia za pracę. W rzeczywistości wypłata ma miejsce później, około 20 następnego miesiąca, z uwagi na to, że dopiero w tym terminie można ostatecznie ustalić prawo do premii przysługującej pracownikom. Czy taki przedłużony termin wypłaty jest dopuszczalny?

Nie. Sytuacja przedstawiona w pytaniu jest zdecydowanie nieprawidłowa. Pracodawca, wypłacając wynagrodzenie za pracę za dany miesiąc, musi przestrzegać przepisów ustawowych wyznaczających granice czasowe terminu wypłaty wynagrodzeń miesięcznych. Jak stanowi art. 85 § 1 K.p., wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie. Termin ten, a także miejsce, czas i częstotliwość wypłaty wynagrodzenia określa się w regulaminie pracy, chyba że pracownicy są objęci układem zbiorowym pracy. Jeżeli pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy i nie jest objęty układem zbiorowym pracy, zamieszcza wzmiankę o miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia w informacji o warunkach zatrudnienia wydawanej na podstawie art. 29 § 3 K.p.

W przypadku wypłaty wynagrodzenia za pracę przysługującego za dany miesiąc, pracodawca ma pewną swobodę w wyznaczeniu terminu jego wypłaty. Jeżeli wynagrodzenie jest płatne raz w miesiącu, jest on zobowiązany wypłacić je z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego. Jeżeli dzień wypłaty wynagrodzenia za pracę jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w dniu poprzedzającym.

Miesięczne premie (zakładamy, że o taką premię chodzi w pytaniu) czy dodatki należy zaliczyć do wynagrodzenia za dany miesiąc, dlatego też termin wypłaty tych składników musi się mieścić w granicach do 10. dnia następnego miesiąca po miesiącu, za który przysługują.

Jedynie w przypadku składników wynagrodzenia przysługujących pracownikowi za okresy dłuższe niż jeden miesiąc, wypłaca się je z dołu, w terminach określonych w przepisach prawa pracy (dotyczy to np. premii kwartalnych czy rocznych).

W przedstawionej sytuacji pracodawca prawidłowo określił termin wypłaty wynagrodzenia w informacji o warunkach zatrudnienia. Przyjęta w firmie praktyka wypłaty wynagrodzeń za dany miesiąc (do 20 dnia następnego miesiąca) jest jednak rażąco niezgodna z przepisami prawa pracy. Fakt, że opóźnienie w wypłacie podyktowane jest koniecznością ustalenia wysokości jednego ze składników płacowych, nie ma tu znaczenia. 

Należy przypomnieć, że nieterminowa wypłata wynagrodzenia za pracę może zostać uznana za ciężkie naruszenie przez pracodawcę jego podstawowych obowiązków wobec pracownika (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 2008 r., sygn. akt III UK 57/08). Jest również wykroczeniem przeciwko prawom pracownika, który może w takiej sytuacji żądać od pracodawcy odsetek za zwłokę.

2) Zatrudniliśmy pracownika, który nie dysponuje kontem bankowym. Czy w świetle ostatnich zmian przepisów możemy nakazać mu założenie takiego konta?

Generalne zasady wypłacania wynagrodzeń pracowniczych określają przepisy Kodeksu pracy. W art. 86 § 3 K.p. przywołany akt prawny stwierdza, że wypłata wynagrodzenia jest dokonywana na wskazany przez pracownika rachunek płatniczy, chyba że pracownik złożył wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych. Wniosek taki może być złożony w formie papierowej lub elektronicznej.

Zauważmy, że zgodnie z art. 22¹ § 2 pkt 3 K.p., pracodawca może zażądać od pracownika numeru rachunku bankowego tylko wówczas, jeśli ten ostatni nie złożył wniosku o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych.

Powyższe oznacza, że w sytuacji, gdy osoba, o której mowa w pytaniu, złoży wspomniany wniosek, pracodawca musi go zaakceptować i nie może jej nakazać założenia konta bankowego. Wniosek ten musi być zaakceptowany nawet wówczas, gdyby pracownik ten był jedynym w firmie, któremu wynagrodzenia wypłacane będą do rąk własnych. Fakt, że może być to utrudnieniem dla zatrudniającego, nie ma tu żadnego znaczenia.

Wzór wniosku pracownika o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych:

Co ważne, w czasie trwającego stosunku pracy pracownik może zmieniać dyspozycje dotyczące oczekiwanej formy przekazywania jego wynagrodzenia - i to wielokrotnie. Kodeks pracy nie wprowadza tu bowiem żadnych ograniczeń.